ไหหลำ หรือ ไห่หนาน เป็นมณฑลของสาธารณรัฐประชาชนจีนที่มีขนาดเล็กที่สุด ตั้งอยู่ทางใต้สุดของประเทศ ประกอบด้วย เกาะหลายเกาะในทะเลจีนใต้ โดยเกาะที่ใหญ่ที่สุดคือ เกาะไหหลำ ซึ่งมีช่องแคบฉฺยงโจวคั่นกลางระหว่างคาบสมุทรเหลย์โจวของมณฑลกวางตุ้งกับเกาะไหหลำ เมื่อชาวจีนพูดเกี่ยวกับ "ไห่หนาน" ในภาษาจีน มักจะหมายถึงเฉพาะเกาะไหหลำ เมื่อพูดถึงมณฑลไหหลำจะใช้คำว่า "ไห่หนานเฉิ่ง" เมืองหลวงคือ ไหโข่ว
วันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2527 รัฐบาลจีนได้ตั้งเป็นเขตปกครองไห่หนาน (海南行政区) ซึ่งยังคงเป็นส่วนหนึ่งของมณฑลกวางตุ้ง และต่อมาในปี 2531 แยกออกจากมณฑลกวางตุ้งเป็นมณฑลไห่หนาน หลังการแยกออกเป็นมณฑล ไห่หนานถูกกำหนดให้เป็นเขตเศรษฐกิจพิเศษเพื่อการลงทุนโดยจากนักลงทุนชาวจีนโพ้นทะเล ซึ่งจัดอยู่ใน เขตเศรษฐกิจพิเศษของจีน (SEZs) ส่วนหนึ่งของการปฏิรูปเศรษฐกิจจีน